دیپلماسی دانش بنیان و اجرای برنامه های بین المللی؛ گامی برای همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور

در بخش نخست این رویداد مهندس سید علی حسینی معاون دفتر توسعه روابط علمی و سرمایه انسانی مرکز تعاملات به هدف شکل گیری پلتفرم همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور اشاره کرد و گفت: این پلتفرم در سال ۹۴ به منظور بهره مندی از ظرفیت متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور ایجاد شد. سپس با انجام نظرسنجی و بررسی هایی از متخصصان و کارآفرینان خارج از کشور به بررسی موضوعاتی از جمله شناسایی موانع و چالش های همکاری متخصصان ایرانی خارج از کشور و همچنین شناسایی انگیزه های همکاری با کشور پرداخته شد.
وی در ادامه افزود: پلتفرم همکاری با متخصصان و کارآفرینان خارج از کشور در مرحله اول یک پل ارتباطی میان ایرنیان تحصیل کرده خارج از کشور با پایگاه های تخصصی تعریف شده در داخل کشور است. همچنین در تلاشیم تا متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور با ریسک کمتری برگشته و با مشکلات کمتری مواجه شوند.
حسینی با بیان اهمیت دریافت بازخورد اظهار داشت: این نشست به منظور شنیدن و آگاهی از نظرات، پیشنهادات و انتقادات متخصصان ایرانی خارج از کشور که با پلتفرم همکاری داشته اند، شکل گرفته است، بدین ترتیب در تلاشیم تا برنامه اصلاح شود و بهبود یابد.

در ادامه بخش نخست نشست گروهی از متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور به صورت حضوری و مجازی به بیان نظرات، پیشنهادات، چالش ها و مسائل خود پرداختند.

در بخش دوم این نشست، دکتر مهدی فکور معاون پژوهشی دانشگاه تهران بزرگترین سرمایه هر کشور را نیروی انسانی دانست و گفت:مهاجرت های صورت گرفته در سال های اخیر سبب شده تا کشور این سرمایه را به راحتی از دست بدهد و این موضوع نگران کننده است. تلاش های صورت گرفته برای عکس کردن جهت این مهاجرت ستودنی است و قطعا همکاری در این زمینه به دستاوردهای بزرگ منجر خواهد شد.
دکتر فکور با بیان اینکه اقدامات موثری در زمینه همکاری با متخصصان اجرا شده است، اظهار داشت: در این راستا، تسهیلاتی از سوی دانشگاه تهران در اختیار پژوهشگران قرار می گیرد تا بتوانند یافته های خود را به کسب وکارهای دانش بنیان تبدیل کنند.
دکتر فکور در ادامه افزود: مجموعه پژوهش و فناوری دانشگاه تهران و پارک علم و فناوری دانشگاه تهران این امکان را دارد تا برای محققانی که به ایران آمده اند، زمینه فعالیت را فراهم کنیم و در تلاشیم تا از وجود این افراد حداکثر بهره را ببریم.
وی با اشاره به وجود برخی از مشکلات، کل روند این برنامه را مثبت دانست و یادآور شد: قصد داریم دانشگاه تهران بالاترین رتبه را در جذب و همکاری با متخصصان داشته باشد.
دکتر فکور با بیان اینکه بیشتر جذب متخصصان در حوزه فنی است، اظهار داشت: در کشورهای پیشرفته علوم انسانی، مدیریتی، اجتماعی و رفتاری به عنوان علم برتر بوده و ضروریست تا در این زمینه ها تسهیلاتی جذاب ارائه دهیم و زمینه فعالیت را برای فعالان این حوزه ها فراهم آورده و ایشان را به کشور بازگردانیم.
وی در ادامه از دریافت اعلام نیاز از سوی اساتید صحبت کرد و گفت: این موضوع یک راهبرد دو طرفه است. بدین صورت که دانشجویان و متخصصان به اساتید معرفی شده و در حوزه مورد نیاز جذب شده و با ایشان به همکاری می پردازند. از سوی دیگر نیز با انجام نظرسنجی ها می توانیم حوزه های کاری که به حضور محققان نیاز دارد را شناسایی کرده و ایشان را جذب کنیم.

دکتر علی اسدی رییس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با بیان شعار سال و همسویی آن با شعار دانشگاه تهران گفت: در تلاشیم تا این اهداف محقق شود. ساختار جدیدی که در دانشگاه تهران شکل گرفته سبب ایجاد ارتباط ارگانیکی میان معاونت آموزشی و معاونت پژوهشی و همچنین میان معاونت پژوهش و فناوری و پارک علم و فناوری دانشگاه شده است. از سوی دیگر نیز سعی بر آن است تا ارتباط میان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با معاونت توسعه سرمایه گذاری به جریان یافتن حرکت چرخه نوآوری و فناوری به سمت مطلوب منجر شود و اهداف مورد نظرمان از جمله تاثیرگذاری اجتماعی و کمک به توسعه کشور محقق شود.

دکتر اسدی از موضوع دیپلماسی دانش بنیان یا دیپلماسی فناوری و نوآوری به عنوان یکی از اهداف پارک علم و فناوری دانشگاه تهران یاد کرد و افزود: تلاش ها بر این است تا پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در این زمینه نیز برنامه های بین المللی خود را داشته باشد و بسیار مطلوب است که با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور تعاملاتی شکل بگیرد.

دکتر اسدی با اشاره به شکل گیری ارتباط ارگانیک در بدنه دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: ایجاد ارتباط با دانشکده ها، دانشکدگان و معاونت پژوهشی این واحدها از جمله برنامه های ۲ ماه آینده پارک علم و فناوری دانشگاه تهران است تا بتوانیم از یافته های تحقیقاتی این واحدها که در قالب پایان نامه و رساله ها موجود است، بهره برده و آن ها را به سمت فناوری و تولید پیش ببریم.

دکتر ایرج اله دادی معاون توسعه فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، به ارائه گزارشی از فعالیت های پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در خصوص همکاری با متخصصان پرداخت و گفت: پارک علم و فناوری دانشگاه تهران از سال ۹۷ تا ۱۴۰۱ مجموعا ۴ موافقت نامه به مبلغ ۵.۵ میلیارد تومان برای همکاری با متخصصان منعقد کرده است. ۳.۵ میلیارد تومان از این مبلغ تخصیص داده شده است.
وی در ادامه افزود: ۵۱ درخواست در دانشگاه تهران ثبت شده که ۲۲ درخواست آن محرز شده که ۱۲ هسته اقدام یافته و ۱۰ هسته نیز در حال انجام است. ۴ درخواست نیز در سیستم در انتظار بررسی است. از ۲۳ درخواست باقی مانده نیز ۲۰ درخواست رد و ۳ درخواست نیز انصراف داده شده است. همچنین ۳ درخواست شرکت ارائه شده که ۲ درخواست آن محرز شده و یکی از درخواست ها نیز در شرف اقدام است.
دکتر اله دادی در خصوص زمینه فعالیت درخواست های ارسال شده گفت: بیشتر فعالیت ها در بحث مهندسی پزشکی و فنی و موضوعاتی از این قبیل است. علت موضوع این است که دستاوردها را در قالب سخت افزار که حاصل تلاش های محققان حوزه علوم و فنی است، می بینیم. در حالیکه یافته های حاصل از علوم انسانی، اجتماعی و رفتاری نیز به عنوان دستاوردها و یافته های نرم شناخته می شود
دکتر اله دادی با اشاره به افق دانشگاه تهران و تحقق جذب حداکثری واحدهای فناور اظهار داشت: این موضوع قابل دست یافتن است. هسته های نوآور که در برنامه های مختلف از جمله برنامه همکاری با متخصصان با ایرانیان خارج از کشور و همچنین دانشجویان داخل کشور حضور یافته اند، می توانند به عنوان یک واحد فناور جذب شده و به تحقق این هدف بیانجامند.
وی خاطرنشان کرد: اگر دانشگاه تهران در اجرای برنامه همکاری با متخصصان ایرانی خارج از کشور، قوی و چالاک برخورد کند، قطعا الویت انتخاب مخاطبان خواهد بود.
مهندس مهدی قلعه نوی رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه برنامه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور نسبتا موفق عمل کرده، گفت: این برنامه یک همکاری مشترک میان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم، وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت، دانشگاه ها، دانشجویان و … است. در حقیقت یک کار جمعی شکل گرفته است و می‌توان آن را برنامه کل کشور دانست و می تواند اثرگذاری بزرگی داشته باشد.
مهندس قلعه نوی از پیشنهادات ارائه شده از سوی دانشگاه تهران استقبال کرد و اظهار داشت: در صورت حضور دانشگاه تهران، برنامه و نگاه ویژه‌ای به حوزه علوم انسانی خواهیم داشت تا جریان بازگشت متخصصان سرعت بگیرد. همچنین اگر نیاز سنجی ها از سوی دانشگاه اجرا شود، تا براساس نیاز دانشکده ها، پژوهشکده ها و واحدهای دانشگاهی برنامه را به پیش ببریم، می توانیم موثرتر عمل کنیم.
وی پارک علم و فناوری دانشگاه تهران را یکی از بهترین پارک های علم و فناوری کشور دانست و افزود: ما علاقه مندیم که متخصصان و افرادی که به کشور باز میگردند، به حوزه کسب وکار وارد شوند. این موضوع هم برای کشور و هم برای افرادی که به کشور باز میگردند، منفعت به همراه دارد.