آنچه باید درباره طرح کسب وکار بدانیم.
اگر به فکر راهاندازی کسب وکارتان هستید، قبل از شروع کسب وکارتان به احتمال زیاد واژه طرح کسب وکار را شنیده اید و درباره آن اطلاعاتی کسب کردهاید.اما آیا شما حقیقتا هدف نوشتن طرح کسب وکار را می دانید؟ آیا داشتن طرح کسب وکار برایتان ضروری است؟ چگونه می توان یک طرح کسب وکار کاربردی نوشت؟
آنچه در این گزارش آمده است پایه و اساسی برای نوشتن یک طرح کسب وکار کاربردی را فراهم می کند.
توضیحی درباره طرح کسب وکار
به بیان ساده، طرح کسب وکار، سندی است که اصول اولیه کسب وکار، محصولات، خدمات، بازار هدف، اهداف کسب وکار و چگونگی دستیابی به اهداف را شرح می دهد. یکی از چند طرح مهمی که بایستی در هنگام شروع کسب وکارتان داشته باشید، طرح کسب وکار است. برنامه بازاریابی و برنامه مالی نیز مهم هستند. یک طرح کسب وکار هر سه برنامه گفته شده را تجمیع می کند. در واقع برنامه بازاریابی و برنامه مالی نیز در طرح کسب وکار گنجانده می شوند.
به طرح کسب و کار یا بیزینس پلن خود بهعنوان یک نقشه یا برگ سبزی نگاه کنید که کسب و کار شما را از مرحله استارت آپ و سپس استقرار و درنهایت رشد کسب و کار هدایت میکند.
چرا به یک طرح کسب وکار نیاز داریم؟
دلایل زیادی برای نیاز به یک طرح کسب وکار وجود دارد، این دلایل با توجه به نوع کسب وکار و هدف از نوشتن طرح کسب وکار دچار تغییر می شود. نقطه اشتراک همه کسب وکارها ضرورت وجود طرح کسب و کار است. از این گذشته، چگونه می توانید بدون یک چنین برنامه مکتوبی به کسب وکارتان رونق ببخشید؟
از جمله دلایل نیاز شما به یک طرح کسب وکار کاربردی می توان گفت:
• اگر می خواهید برای دریافت وام بانکی اقدام کنید، برای کسب وکار خود سرمایهگذار جذب کنید یا شریک تجاری بیاورید، وجود یک طرح کسب وکار ضروری است.
• بدون درک بازار هدف خود نمیتوانید به ایدهای تجاری متناسب با شرایط برسید، در مورد رقبا تحقیق کنید، و تحلیل امکانسنجی را برای همه بخشهای یک طرح کسب و کار انجام دهید.
• یک طرح کسب وکار خوب، علاوه بر مشخص کردن موقعیت فعلی و موقعیت مطلوب و دلخواه شما، اقدامات لازم برای رسیدن به موقعیت دلخواه را نیز معین می کند.
• یک طرح کسب وکار اطلاعات اساسی مرتبط با کسب وکار، استراتژی ها و فرهنگ استخدام را در اختیار اعضا، از جمله مدیران و کارکنان قرار می دهد.
• بخش مالی طرح کسب وکار را می توان به عنوان مبنای بودجه کسب وکار در نظر گرفته شود و ابزاری مفید برای مدیریت جریان نقدی ماهانه است.
پس پی بردیم که به یک طرح کسب وکار نیاز داریم. سوال بعدی که باید در نظر بگیرید این است که کدام نوع از طرحهای کسب وکار برای شما مناسب است.
طرح کسب وکار سنتی در مقایسه با طرح کسب وکار یک صفحه ای
انواع مختلفی از طرحهای کسب وکار وجود دارد، از جمله طرحهای استارتآپی، اسناد برنامهریزی داخلی، طرحهای راهبردی، طرحهای عملیاتی و در آخر طرحهای کسب وکاری که با تمرکز بر رشد کسب وکار ایجاد شده اند. اهداف برنامههای کسب وکاری متفاوت است اما به طور کلی، کلیه این طرحها در یکی از دو قالب اصلی قرار میگیرند:
طرح کسب وکار سنتی که به آن طرح تجاری رسمی یا ساختاریافته نیز میگویند.
طرح کسب وکاری ساده شده که به آن طرح تک صفحهای یا طرح ناب هم میگویند.
یک طرح کسب وکار سنتی همان چیزی است که بیشتر صاحبان کسب وکارهای کوچک با شنیدن واژه بیزینس پلن به آن فکر میکنند (و اغلب از آن میترسند). این طرح معمولا یک سند طولانی و بسیار رسمی است و اطلاعات زیادی دارد و مطلوب بسیاری از صاحبان کسب وکارهای جدید است.
یک طرح کسب و کار سنتی بهطورمعمول شامل بخشهای زیر است:
• خلاصه اجرایی: مهم ترین و شاخص ترین اطلاعات در سند کسب وکار شما در خلاصه اجرایی آورده شده است. (این بخش تنها بخشی است که قبل از تصمیمگیری خوانده میشود)
• توضیحات کسب وکاری: اینکه کسب وکار شما در کجا واقع شده است، میزان بزرگی شرکت، چشم انداز و ماموریت کسبوکار، کاری که انجام می دهید و کاری که به انجام آن امیدوار هستید، همگی در این بخش توضیح داده می شوند.
• محصولات و خدمات: فروش آن چیزی که برای مشتریان ارزشی را به همراه دارد.
• تجزیه و تحلیل بازار: بررسی دقیق صنعتی که مایل هستید محصولات یا خدمات خود را در آن بفروش برسانید و همچنین ارائه خلاصه ای از بازار هدف و رقبا.
• راهبردهای بازاریابی: یک طرح کلی از نحوه ورود کسب وکارتان به بازار، نحوه قیمتگذاری، تبلیغ و فروش محصولات و خدمات.
• خلاصه مدیریتی: نحوه شکلگیری ساختار کسب وکارتان، افراد درگیر در کسب وکار و نحوه مدیریت آن در این بخش آورده میشود.
• تجزیه و تحلیل مالی: جزییات مرتبط با تامین مالی در شرایط فعلی، آنچه برای رشد کسب وکارتان در آینده مورد نیاز است و همچنین برآورد هزینه های عملیاتی کسب وکارتان در این بخش آورده میشود.
خبر خوبی نیست اما باید بگوییم که نوشتن یک طرح کسب وکار سنتی بسیار زمان بر است و تحقیقات بسیاری باید صورت گیرد تا بتوان یک طرح کسب وکار سنتی نوشت. اما خبر خوب اینکه همه کسب وکارها به طرح سنتی نیاز ندارند. حال به دومین قالب طرح کسب وکار یعنی طرح کسب وکار یک صفحه ای می پردازیم.
طرح کسب وکاری ساده یا یک صفحهای
این یک طرح کسب وکار ساده و خلاصه است که می تواند نقطه شروعی برای طرح کسب وکار سنتی باشد. با وجود اینکه طرح کسب وکار تک صفحه ای، یک نسخه خلاصه از بیزینس پلن سنتی شماست، اما همچنان میبایست اطلاعاتی را تهیه کنید که مختص کسب وکار شماست، در این صورت یک طرح کسب وکاری کاربردی خواهید داشت.
وقتیکه طرح کسب و کار ساده یا تک صفحه ای خود را ایجاد کردید، آمادهباشید تا به سؤالات زیر پاسخ دهید:
• چشم انداز: چه چیزی را خلق می کنید؟ کسب وکار شما در یکسال، سه سال و پنج سال آینده به کجا خواهد رسید.
• ماموریت: رسالت شما چیست؟ چرا این کسب وکار را شروع کرده اید؟ هدف شما چیست؟
• اهداف: آیا اهداف خود را به شیوه هدف گذاری SMART تعریف کرده اید؟ میزان موفقیت در دستیابی به اهدافتان را چگونه ارزیابی می کنید؟
• راهبردها: چگونه می خواهید کسب وکار خود را ایجاد کنید؟ چه چیزی را به فروش می رسانید؟ ارزش پیشنهادی شما چیست؟ و چه چیزی شما را از رقبا متمایز می کند؟
• هزینه راه اندازی: میزان سرمایه اولیه که برای راه اندازی کسب وکار خود نیاز دارید، چقدر است؟
• هزینه های پیش بینی شده: چه هزینه هایی را به صورت ماهانه بعد از راه اندازی کسب وکارتان پیش بینی می کنید؟ بازه سه ماهه، شش ماهه و یکساله هزینه ها را پیشبینی کنید.
• درآمد موردنظر: درآمد ماهانه خود را بعد از راه اندازی چه میزان پیش بینی می کنید؟ درآمدتان را در بازه سه ماهه، شش ماهه و یکساله نیز پیشبینی کنید.
• برنامه اجرایی: موارد اجرایی خاص و وظایفی که برای تکمیل فعالیت ها باید انجام دهید را مشخص کنید. نقاط عطف آینده شما چیست؟ برای رسیدن به اهداف خود چه کارهایی باید انجام دهید؟
بعد از پاسخگویی به سوالات فوق، یک طرح کسب وکاری خواهید داشت که می توانید با استفاده از آن کسب وکار خود را به مرحله اجرایی برسانید.
ابزارهایی که به شما کمک میکنند تا طرح کسب وکار خود را بهبود بخشید.
خلق یک طرح کسب وکار به زمان و توجه متمرکز نیاز دارد. ابزارهایی برای برنامه ریزی طرح کسب وکار وجود دارد که به سادهسازی روندها کمک می کنند و بسیاری از آن ها به صورت رایگان در دسترس هستند. قالب های کلی برای طرح کسب وکار وجود دارد: از جمله قالب طرح کسب وکار سنتی و قالب طرح کسب وکار ساده یا تک صفحه ای. همچنین آموزش های مرتبط در این زمینه نیز در دسترس هستند مانند آموزش برنامه ریزی کسب وکار ویدیویی.
ابزارهای آنلاین جامع را فراموش نکنید مثل ابزار بیزینس پلن SBA و سرویسهایی مانند RocketLawyer که با فرمت و سازماندهی طرح کسب وکارتان باعث صرفه جویی در زمان می شود. همانطور که طرح کسب و کار کوچک خود را شروع کردید، این ابزارهای فرعی طرح کسب وکار را هم کشف کنید تا ببینید چطور میتوانید این فرآیند را سادهتر کنید.
اشتباهی که بسیاری از صاحبان کسب وکار مرتکب می شوند این است که یک بیزنس پلن مینویسند زیرا به آنها گفته شده است به یک بیزینس پلن نیاز دارند و در نهایت به طور کلی آن را فراموش می کنند.
پس از ایجاد یک طرح کسب وکار، آن را به عنوان یک ابزار داخلی در نظر بگیرید و به صورت پیوسته در کسب وکارتان از آن بهره ببرید. در صورت لزوم طرح کسب وکارتان را به روز کنید تا متناسب با تغییرات و در حین اجرای کار نیز از آن بهره ببرید.
به خاطر داشته باشید که موثرترین طرح کسب وکاری به عنوان یک سند زنده و پویا مورد استفاده قرار می گیرد و در تصمیم گیریتان به شما کمک می کند و کسب وکارتان را در مسیر صعودی نگه می دارد.
منبع
مترجم: زهرا سلیمان زاده کارشناس روابط عمومی