بدون نیروی انسانی توانمند، هیچ زیست‌بوم نوآوری تراز شکل نمی‌گیرد

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران: پارک‌ها برای اثرگذاری واقعی، نیازمند ارتقای دانش، مهارت و نگرش کارکنان خود هستند.

به گزارش واحد روابط عمومی پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، سومین همایش آموزشی توانمندسازی مدیران آینده پارک‌های علم و فناوری کشور با حضور دکتر ابطحی، سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر فیروزان، مدیرکل دفتر پشتیبانی امور فناوری و نوآوری معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، و جمعی از کارشناسان و مدیران پارک‌ها در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد.

در ابتدای این رویداد، دکتر علی اسدی اظهار داشت: حکمرانی خوب پارامترهای مختلفی دارد که یکی از مهمترین آن‌ها وجود منابع انسانی خبره و توانمند است. نیروی انسانی توانمند، موتور محرکه سازمان‌ها و حتی کشورهاست و حضور آن‌ها بی‌شک یکی از غیرقابل انکارترین پارامترهای تبدیل‌شدن به کشوری توسعه‌یافته است.

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با اشاره به برگزاری جدیدترین گردهمایی سالانه انجمن بین‌المللی پارک‌های علم و فناوری گفت: نوآوری، توسعه سبز، همکاری‌های بین‌المللی و ارزش‌محوری منابع انسانی از جمله مهم‌ترین محورهای این رویداد بود که نشان می‌دهد توانمندسازی نیروهای انسانی بیش از گذشته باید مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: گاهی تمرکز بیش از حد بر حمایت مالی از شرکت‌ها باعث غفلت از توسعه نیروی انسانی می‌شود؛ در حالی که پارک‌ها برای اثرگذاری واقعی، نیازمند ارتقای دانش، مهارت و نگرش کارکنان خود هستند. بدون نیروی انسانی توانمند، هیچ زیست‌بوم نوآوری تراز شکل نمی‌گیرد. امیدواریم برگزاری این دوره‌ها، اثرگذاری لازم را در توسعه زیست‌بوم نوآوری کشور داشته باشد.

دکتر اسدی با اشاره به موضوع همایش با عنوان «توانمندسازی مدیران و کارکنان علم و فناوری»، نیروی انسانی را یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در عرصه حکمرانی فناوری دانست که باید توجه ویژه‌ای به آن شود.

وی ادامه داد: خوشبختانه دکتر شهیکی، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز با هدف‌گذاری دقیق، این موضوع را یکی از چالش‌های اساسی زیست‌بوم فناوری و نوآوری شناسایی کرده‌اند و برگزاری این کارگاه نمونه ای از اقدامات لازم برای رفع این چالش است.

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه نیروی انسانی مهم‌ترین مؤلفه هر سازمان است، اظهار داشت: متأسفانه در بسیاری مواقع از نقش نیروی انسانی غفلت می‌شود و تمرکز سازمان‌ها تنها بر منابع مالی قرار می‌گیرد؛ در حالی‌که اگرچه اعتبارات اهمیت دارند، اما محرک اصلی پیشرفت، نیروی انسانی توانمند و متخصص است.

وی افزود: برخی کشورها با وجود برخورداری از درآمد سرانه بالا، هنوز توسعه‌یافته محسوب نمی‌شوند؛ در مقابل، کشورهایی بدون منابعی چون نفت و گاز، تنها با تکیه بر سرمایه انسانی، تخصص نخبگان و تولید فناوری، به جمع کشورهای پیشرو پیوسته‌اند.

رئیس هیئت‌مدیره صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران از دکتر شهیکی، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، درخواست کرد تا برنامه‌های توانمندسازی به سطوح مختلف مدیریتی و کارشناسی در پارک‌ها گسترش یابد.

او با اشاره به چالش‌های موجود در پارک‌های علم و فناوری گفت: گاهی در زیست‌بوم فناوری مانند والدینی عمل می‌کنیم که تمام تمرکز و توجه خود را بر «فرزندان» یعنی “شرکت‌های دانش‌بنیان” می‌گذاریم و از مجموعه اصلی غافل می‌شویم؛ در حالی که باید هم‌زمان برای توسعه فردی و سازمانی خود پارک نیز سرمایه‌گذاری کنیم.

وی تأکید کرد: اولویت اصلی باید ارتقای دانش، نگرش و مهارت نیروی انسانی در پارک‌ها باشد تا همگام با حرکت در لبه فناوری، نیروها نیز توانمندی لازم برای پاسخگویی به نیازهای به سرعت در حال تغییر فناوران و بازار را داشته باشند. لذا به‌روزرسانی دانش و آموزش مستمر مدیران و کارشناسان پارک‌ها ضروری است.

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: توانمندسازی نیروی انسانی باید در تمامی لایه‌های سازمانی گسترش یابد تا پارک‌ها علاوه بر پشتیبانی از شرکت‌ها، خود نیز به‌عنوان نهادهایی پویا و دانش‌محور ایفای نقش کنند.

او ضمن تأکید بر دیپلماسی دانش بنیان، به آخرین نشست‌  بین‌المللی حوزه علم و فناوری اشاره کرد و گفت: در نشست اخیر انجمن بین المللی پارک های علم و فناوری، ۴۲ پروژه همکاری بین‌المللی به امضا رسید که نشان‌دهنده ضرورت حرکت به سمت فعالیت های بین المللی و توسعه دیپلماسی فناوری است. یکی از اهداف اصلی دانشگاه تهران نیز همین رویکرد بوده، اما تحقق آن نیازمند نیروی انسانی توانمند و متخصص است.

وی با اشاره به چالش شرکت‌های دانش‌بنیان در توسعه بازار افزود: بسیاری از شرکت‌ها در تجاری‌سازی محصولات خود در خارج از کشور با مشکلاتی مواجه هستند و این موضوع ضرورت حرکت جدی‌تر به سمت بین‌المللی‌سازی را دوچندان می‌کند.

دکتر اسدی به نمونه‌ای از همکاری‌های دوجانبه موفق بین دانشگاهی و بین پارکی اشاره کرد و گفت: مشارکت دانشکده برق دانشگاه تهران با دانشگاه علوم پزشکی تهران، منجر به تولید فناوری نوظهور شده است که دارای توان بالای رقابت جهانی بوده و شرکت‌های سازنده در حال برنامه ریزی برای ورود به بازارهای بین‌المللی هستند. اکنون ظرفیت شرکت‌های فناور به مرحله‌ای رسیده که نیازمند فراهم‌سازی و ایجاد بستر مناسب برای ورود به بازارهای خارجی است.

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در ادامه به موضوع نواحی نوآوری پرداخت و افزود: زیرساخت‌های موجود دانشگاه به‌تنهایی پاسخگوی نیازها نیست. ظرفیت‌های ارزشمندی در بخش خصوصی و حوزه شهری وجود دارد و تاکنون هماهنگی‌های خوبی برای ایجاد «ناحیه نوآوری تهران» میان دانشگاه تهران، شهرداری تهران، معاونت علمی ریاست جمهوری و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انجام شده است. امید می‌رود با حمایت وزارتخانه، این روند سرعت بیشتری بگیرد.

در ادامه این همایش، دکتر سید مهدی ابطحی، سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، نیز با تأکید بر اهمیت نقش‌آفرینی پارک‌های علم و فناوری در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، خواستار بازنگری در نگاه سنتی به مدیریت این مجموعه‌ها شد.

وی با اشاره به کاهش ورودی شرکت‌های نوپا و هسته‌های فناور در سال‌های اخیر گفت: امروز این نگرانی وجود دارد که نسبت شرکت‌های رشد یافته به هسته‌های فناور دچار تغییر شود؛ موضوعی که می‌تواند بر پویایی و آینده پارک‌های علم و فناوری تأثیر بگذارد.

او ادامه داد: در حالی که پارک‌های علم و فناوری در سطح جهان به بازیگران مهم زیست‌بوم نوآوری تبدیل شده‌اند، در ایران هنوز این باور وجود دارد که خاستگاه نوآوری دانشگاه است؛ در حالی که مدیریت پارک‌ها اقتضائات تخصصی خود را دارد و با مأموریت دانشگاه متفاوت است.

وی با بیان اینکه «شرکت‌های دانش‌بنیان برند ما هستند»، گفت: حمایت از این شرکت‌ها باید با رویکردی علمی، هوشمند و مشارکت‌جو انجام شود.

دکتر ابطحی همچنین با اشاره به جایگاه فرهنگی دانشگاه در ایران تأکید کرد این ظرفیت می‌تواند پشتوانه‌ای مؤثر برای شرکت‌های دانش‌بنیان باشد.

وی در پایان از مدیران پارک‌ها خواست مراقب باشند پیچیدگی قوانین و بروکراسی اداری، موجب دلسردی آنان و سایر فعالان این حوزه نشود.

گفتنی است، این رویداد دو روزه با همکاری معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پارک علم و فناوری دانشگاه تهران و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان برگزار شد که مدعوین حاضر در نشست از شرکت های توسعه ای و واحدهای فناور پارک علم و فناوری دانشگاه تهران بازدید نمودند.