نقش دیجیتال مارکتینگ در بزرگترین و مهم ترین بحران سلامتی قرن اخیر
پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، دومین وبینار در زمینه بحران کرونا با موضوع استراتژی دیجیتال مارکتینگ را با حضور مجتبی نیک آیین برگزار کرد.
در ابتدای وبینار، مجتبی نیک آیین گفت: اصولا وبینارها، ورکشاپ ها و دوره های آموزشی برای رسیدن به یک هدف برگزار می شوند. وبینارها دارای محدودیت زمانی هستند و با توجه به این امر، می توان گفت مهم ترین ویژگی وبینارها ارائه سرنخ های جدید و به روز توسط سخنران است.
در ابتدای وبینار بحران کرونا و اثرات این بحران بر کسب وکارها و رفتار مصرف کننده مورد بررسی قرار گرفت. سپس دوره پسا کرونا و اثرات بحران در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت مورد بحث قرار گرفت و در نهایت به بحث استراتژی های دیجیتال مارکتینگ پرداخته شد.
نیک آیین یادآور شد که در دوره بزرگترین و مهم ترین بحران سلامتی قرن اخیر هستیم. عمدتا بحران ها تاثیرات خاصی را در ابعاد مختلف جامعه برجای می گذارند. بسیاری از تاثیرات در لحظه مشخص می شود و برخی دیگر را نسل های بعد درک خواهند کرد. در این وبینار تمرکز ما بر روی اثرات کرونا بر بعد اقتصادی در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است.
همچنین وی این نکته را متذکر شد که کسب وکار یک مقوله تک بعدی نیست و موضوعی میان رشته ای است.
ایشان به گزارش مک کنزی اشاره کرد و سه سناریو را مطرح نمود. سناریو اول، بحران کرونا را بحران فصلی می داند که در کوتاه مدت قابل کنترل است. سناریو دوم، این بحران را فصلی می داند که در میان مدت قابل کنترل است و سناریو سوم، بحران کرونا را فصلی نمی داند و معتقد است این بحران در فاصله های زمانی مختلف جریان خواهد داشت و با موج های مختلف، دوره های اوج مختلفی خواهد داشت.
وی اشاره کرد کرونا سبک زندگی را تغییر می دهد و قاعدتاَ رفتار مصرف کننده نیز تغییر خواهد کرد. کسب وکارها باید این نکته را مدنظر قرار دهند که بستر آنلاین راه حل قطعی برای نجات همه کسب وکارها نیست. پس نکته مهم این است که تغییرات نگرش مصرف کننده را درک کنیم و سپس اثرات این تغییر را بر بازار، اندازه بازار و رفتار مصرف کننده درک کنیم.
مجتبی نیک آیین گفت: دیجیتال مارکتینگ ابزاری در اختیار مارکتینگ است و برای بازاری که دچار بحران شده، نمی تواند معجزه کند. وی همچنین بیان کرد همان طور که بسیاری از کسب وکارها دچار بحران شده اند، مارکت های جدیدی نیز شکل گرفته و یا در حال شکل گیری اند و بازیگرانی که با سرعت بیشتری به دغدغه های به وجود آمده پاسخ دهند می توانند وارد این بازارهای جدید شوند و در این بازارها اولین باشند.
وی پیش بینی کرد اندازه بازارها کوچک تر خواهد شد اما همه بازیگران محکوم به شکست نیستند. بسیاری از کسب وکارها در زمینه های مختلف در حال تجربه رشدی که قرار بود سال های آتی رخ بدهد، هستند.
نیک آیین متذکر شد که مطالعات بازاریابی بیان داشته اند که در بحران کرونا تبلیغات نباید صفر شود یا عقب بیافتد. کسب وکارها بایستی با نوآوری در محصول، خدمات و یا حتی شیوه توزیع به خلق بازارهای جدید دست بپردازند و نفر اول آن بازار شوند. در واقع این نوآوری ها فرصتی برای ورود به اقیانوس آبی است.
وی گفت در دوره پساکرونا تجربه خرید انلاین پررنگ شد و تجربه خرید آنلاین برای مشتریانی که آفلاین بوده و این موضوع را تجربه نکرده بودند نیز رخ داد. در واقع در پساکرونا شاهد افزایش نفوذ اینترنت هستیم و این امر ویژگی های مثبت بسیاری مانند افزایش شفافیت و کاهش واسطه گری را در پی دارد.
ایشان همچنین بیان کرد در بحران کرونا، صنعت خرده فروشی آسیب بسیار جدی ای را به علت تعطیلی طولانی مدت و سپس ادامه فعالیت با تمهیدات خاص تجربه کرده است. بنابراین خوب است که با درک شرایط به تغییر در بیزنس مدل خود بپردازند تا بتوانند با در بازار فعال بمانند. نیک آیین گفت بیزنس مدل Direct to Consumer ( D2C ) می تواند به بسیاری از کسب وکارها کمک کند.
سپس مدرس وبینار به بحث استراتژی های دیجیتال مارکتیگ پرداخت. وی بیان کرد برای فهم این موضوع می بایست ابتدا به درکی از مفهوم مارکت دست یابیم سپس دیجیتال مارکتینگ که نشات گرفته از مفهوم قبلی است را بررسی کنیم و در نهایت به استراتژی های دیجیتال مارکتینگ بپردازیم.
وی در ابتدا تعریف بازاریابی را از منظر انجمن بازاریابی آمریکا بیان کرد. در این تعریف، بازاریابی یکی از وظایف سازمانی و مجموعهای از فرایندهای مرتبط با خلق ارزش، اطلاعرسانی دربارهی آن ارزش و تحویل آن به مشتریان در نظر گرفته می شود. وی گفت: دیجیتال مارکتینگ به معنای استفاده از ابزارهای دیجیتال در جهت تحقق اهداف بازاریابی است.
نیک آیین استراتژی را راه رسیدن به هدف تعریف کرد. وی در نهایت گفت: استراتژی های دیجیتال مارکتینگ یعنی راه رسیدن به اهداف بازاریابی با استفاده از ابزارهای دیجیتال.
ایشان مسیری را برای تعریف و تدوین استراتژی های دیجیتال مارکتینگ شرح داد. در مرحله اول می بایست به تحلیل وضعیت بپردازیم که شامل تحلیل رقبا، بازار و مشتریان است. در مرحله دوم هدف گذاری مورد توجه است که می بایست درک درستی از مدل کسب وکاری خود داشته باشیم و شاخص های کلیدی عملکرد ( KPI) کسب وکارمان را بررسی کنیم و سپس مدل کسب وکاری خود را بازتعریف کنیم. سپری کردن دو مرحله قبلی ما را به تعریف وتدوین استراتژی های جدید می رساند.
نیک آیین یادآور شد بهترین خصیصه دیجیتال مارکتینگ، سنجش عملکرد به عدد است. پس انتخاب شاخص ها بسیار اهمیت پیدا می کند. زیرا استراتژی های دیجیتال مارکتینگ بر مبنای شاخص های کلیدی عملکرد حرکت می کنند.
وی به بیان چهار مدل کسب وکار در فضای دیجیتال پرداخت و شاخص های عملکردی این چهار مدل را توضیح داد.
در انتهای وبینار، مجتبی نیک آیین به پرسش های کاربران پاسخ داد.
این وبینار، روز سه شنبه ۹ اردیبهشت در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد.